Stewia – właściwości, cena zastosowanie

Stewia jest substancją słodzącą naturalnego pochodzenia, która może być wykorzystywana jako zamiennik cukru. Niektóre właściwości stewii ograniczają jej kulinarne wykorzystanie. Co to jest stewia i co sprawia, że jest zdrowsza od białego cukru?

Co to jest stewia? 

Stewia to właściwie roślina, której cała słodycz kryje się w liściach. Uprawa stewii prowadzona jest na terenach Ameryki Południowej, a wraz z rosnącą popularnością słodzika także w innych rejonach świata. Słodki smak stewii pochodzi z glikozydów stewiolowych, które są wielokrotnie słodsze od popularnej sacharozy, czyli białego cukru. Glikozydy stewiolowe są dodatkiem do żywności występującym pod symbolem E-960. Wykorzystywane w przemyśle spożywczym do produkcji napojów, lodów, cukierków, batoników i wyrobów czekoladowych. Żywność produkowana z udziałem stewii jest zalecana w diecie cukrzycowej i osobom, które chcą zdrowo schudnąć. Wchłanianie glikozydów nie wpływa na wzrost glukozy we krwi, a stewia nie zawiera kalorii.  

Najbardziej naturalną formą, którą można wykorzystać do nadania słodkiego smaku potrawom i produktom są suszone liście stewii. Handlowa wersja słodzika to stewia w płynie, drażetkach lub pod postacią białego proszku.

Stewia – właściwości

Stewia to jedna z najpopularniejszych substancji na rynku, która z powodzeniem wykorzystywana jest w kuchni, przemyśle piekarniczym i produktach kosmetycznych. Jest rośliną pochodzącą z terenów Ameryki Południowej i tam setki lat temu otrzymała miano naturalnego słodzika. Dopuszczalne dzienne spożycie stewii wynosi 4 mg na kilogram masy ciała. 

Stewia oprócz właściwości słodzących jest źródłem: 

• kwasu foliowego, 
• witaminy C, 
• potasu, 
• magnezu, 
• żelaza, 
• wapnia. 

Coraz więcej dowodów wskazuje na przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i podnoszące odporność działanie stewii. Stewia wykorzystywana jest także jako naturalny lek na biegunkę. Ma właściwości przeciwgrzybicze i zapobiega chorobom dziąseł. Ma potwierdzony korzystny wpływ na bakterie zasiedlające jamę ustną, przez co ogranicza ryzyko powstawania próchnicy. 

Stewia jest zalecana w diecie osób z wysokim ciśnieniem tętniczym krwi, gdyż wpływa na obniżenie zarówno wartości skurczowych, jak i rozkurczowych, dlatego jest wykorzystywana jako słodzik w diecie DASH.

Stewia jest z powodzeniem wykorzystywana w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. W warunkach domowych może z powodzeniem zastępować cukier, jednak nie wszyscy akceptują lekko gorzkawy smak stewii. 

Stewia bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie i nie zmienia właściwości bez względu na odczyn roztworu. Jest odporna na wysokie temperatury, dlatego nadaje się pieczenia i gotowania. 

Stewia, podobnie jak inne zioła, może być uprawiana w domu w warunkach doniczkowych. Świeże listki rośliny nadadzą słodycz koktajlom, deserom i napojom. 

Stewia – zastosowanie

Stewia jest dostępna w formie proszku, suszonych liści, tabletek, a przez niektórych preferowana jest stewia w płynie ze względu na szybsze wymieszanie roztworu. Czy stewia obok tak wszechstronnego zastosowania ma jakieś minusy? Dla niektórych osób jej smak może być dosyć specyficzny. Jest lekko gorzkawy i pozostawia uczucie goryczki. Dodatkowo stewia nie jest podatna na proces fermentacji oraz karmelizacji. Nie można jej używać do wypieków ciast drożdżowych. Hodowana w domu jest bardzo wymagająca w uprawie.

Mimo tego, że stewia jest bezpiecznym zamiennikiem cukru, jest niechętnie wybierana ze względu na wysoką cenę. Warto jednak podkreślić, że gramaturowo stewii użyjemy dużo mniej, gdyż jest znacznie słodsza niż cukier. 

Mniej znane wykorzystanie stewii

• Medycyna naturalna – stewia zapobiega próchnicy zębów, wspiera odporność,  pomaga w problemach trawiennych, stosowana jest także w stanach depresyjnych i obniżonego nastroju. 

• Kosmetologia – stewia wykazuje właściwości silnie regenerujące, wspomaga gojenie się ran, poprawia koloryt i elastyczność skóry, stosowanie okładów i preparatów na bazie stewii pomaga walczyć z obrzękami, ma przyjemny chłodzący efekt. 

Ksylitol czy stewia – porównanie słodzików

Ksylitol to cukier brzozowy należący do grupy alkoholi cukrowych, który jest kolejną zdrową alternatywą dla popularnej sacharozy, produkowanej z buraków cukrowych. Wygląda i smakuje podobnie do cukru, jednak ma o 40% mniej kalorii, dlatego często jest wybierana przez osoby odchudzające się. Jest bezpieczny dla diabetyków, ponieważ wykazuje niski indeks glikemiczny oraz jest metabolizowany bez udziału insuliny. Z powodzeniem może być stosowana w diecie cukrzyka. Jako naturalny prebiotyk wspiera mikroflorę jelit i pomaga w problemach trawiennych. Podobnie jak stewia wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości.

Właściwości ksylitolu:

• poprawia mineralizację organizmu;
• ma działanie przeciwpróchnicze;
• wykazuje działanie przeciwgrzybicze;
• nie powoduje wahań glukozy we krwi;
• przeciwdziała rozwojowi Candida albicans oraz Helicobacter pylori;
• zapobiega rozwojowi infekcji ucha środkowego. 

Porównując obie te substancje łatwo zauważyć, że wykazują podobne działanie. Obie stosowane w umiarze będą pozytywnie wpływać na wiele procesów zachodzących w organizmie ludzkim. Jednak przy zakupie tego typu produktów wiele osób zastanawia się co wybrać – stewię czy może jednak ksylitol? 

Ksylitol czy stewia – różnice

• Stewia jest dużo słodsza od ksylitolu. 
• Ksylitol dostarcza 2,4 kcal w każdym gramie, natomiast stewia nie zawiera kalorii.
• Stewia nie wpływa na indeks glikemiczny potraw i napojów, a ksylitol może nieznacznie podnosić poziom cukru we krwi. 
• Smak stewii jest dosyć specyficzny, natomiast smak ksylitolu jest zdecydowanie bardziej zbliżony do cukru. 
• Zbyt duże spożycie ksylitolu może wywołać efekt przeczyszczający. 
• Cena stewii jest nawet do trzech razy wyższa od ceny ksylitolu. 

Zarówno jeden, jak i drugi z przedstawionych powyżej słodzików jest znacznie lepszym wyborem niż tradycyjny cukier. Z powodzeniem mogą być stosowane w kuchni i są do tego zupełnie bezpieczne w rozsądnym użytkowaniu. Dzięki nim walka o wymarzoną sylwetkę i regulację problemów zdrowotnych wydaje się znacznie prostsza.